Pęcherzyki powietrza w wężykach pompy dozującej / dozownika akwarystycznego

Problem pęcherzyków powietrza w wężykach dozujących jest dość często poruszany na forach internetowych i grupach. Użytkownicy, internauci przywołują ten problem najczęściej w odniesieniu do dozowania przez dozownik akwarystyczny małych dawek płynu w dużych odstępach czasu – np. dozowanie nawozów w akwarystyce roślinnej, wskazują oni różne możliwe przyczyny tego problemu takie jak:

• nieszczelne połączenia wężyków pracujących w głowicy z wężykami doprowadzającymi
• grawitacyjny odpływ cieczy z wężyków
• brak zaworów zwrotnych
• „mikro dziurki” w wężykach doprowadzających

Prawdziwa przyczyna problemu jest natomiast bardziej złożona i w większości przypadków nie ma związku z działaniem samego dozownika akwarystycznego a jest konsekwencją oddziałujących na nas sił i zjawisk fizycznych.

„Puste przestrzenie” pojawiające się w wężykach dozujących spowodowane są przez siły fizyczne oddziałujące na zamkniętą w tych wężykach ciecz. Zamknięta w wężykach dozujących ciecz zmienia swoje cechy pod wpływem różnicy temperatur i różnicy ciśnień wewnątrz i na zewnątrz wężyków co możemy zaobserwować jako „rozwarstwianie się cieczy”.

Możemy wyróżnić dwa czynniki przez które akwaryści zmagają się z „pęcherzami w wężykach pomp dozujących”

• W każdej cieczy bez wyjątku rozpuszczona jest pewna ilość gazu, który zostaje wyodrębniony z cieczy pod wpływem zmiany ciśnienia oddziałującego na tą ciecz – stąd widoczne puste przestrzenie w wężykach. Podobne zjawisko możemy zaobserwować na ścinkach szklanki z wodą – po pewnym czasie od napełnienia, pojawią się na nich pęcherzyki gazu.
• Ciecz zmienia swoją objętość pod wpływem temperatury ( podobnie jak w rurce termometru) – ocieplenie spowoduje rozprężenie cieczy, ochłodzenie spowoduje sprężenie cieczy.

Niestety całkowite wyeliminowanie problemu nie jest możliwe, możemy za to skutecznie minimalizować występowanie zjawiska lub minimalizować błąd w dawkowaniu.

Jak usunąć pęcherzyki z wężyków pomp dozujących?

Poniżej opisano klika skutecznych na to sposobów.

• Zwiększenie częstotliwości dozowania i zwiększenie dawki – ponieważ pęcherze w wężykach pojawiają się najczęściej po kilkunastu godzinach „bezczynności”, to należy sprawić aby ciecz w wężykach była częściej przesuwana, można to zrealizować właśnie poprzez zwiększenie dawki ( rozcieńczenie dozowanego preparatu), oraz zwiększenie częstotliwości dozowania.
• Zmniejszenie średnicy wężyków dozujących - Ponieważ objętość „pustych przestrzeni” jest proporcjonalna do objętości cieczy znajdującej się w wężyku, to należy sprawić aby ilość tej cieczy była jak najmniejsza. Można to zrobić na dwa sposoby ( najlepiej wdrożone jednocześnie ): zmniejszenie średnicy wężyka dozującego, zmniejszenie długości wężyków dozujących tak przed głowicą perystaltyczną jak i za głowicą,
• Zminimalizowanie różnic ciśnienia/ podciśnienia oddziałującego na ciecz zamkniętą w wężykach. Podciśnienie w wężykach pojawia się kiedy są one długie i poprowadzone pionowo, słup cieczy zamknięty w wężyku pod wpływem siły grawitacji wytwarza podciśnienie. Prowadzenie wężyków poziomo, lub z niewielką różnicą poziomów, minimalizuje powstawanie podciśnienia.
  Podciśnienie pojawi się wężykach także na skutek niezapewnienia odpowiedniego odpowietrzania butelek z których pompy dozujące pobierają ciecz, niezapewnienie odpowietrzenia jest niedozwolone i zawsze będzie powodować rozwarstwianie się cieczy.